Kanada

Chaim Goldberg

urodzony: 1920 r. w Puławach, Polska

zmarł: 1 marca 2009 r. w Windsor, Kanada

członkowie rodziny: żona Ruth, trzech synów

odznaczenia: polskie – Krzyż Walecznych

Losy w czasie wojny:

Po katakliźmie września 1939 r. Chaim Goldberg przedostał się z Warszawy do Wilna. Kiedy Armia Czerwona wkroczyła do Wilna, udało mu się zdobyć fałszywe dokumenty i uzyskać fałszywą wizę japońską. Przejechał pociągiem przez Syberię do Władywostoku, a następnie pod koniec lutego 1941 r. udało mu się dostać na statek płynący do Japonii. Do Japonii przybył pod koniec marca i przebywał tam około trzech miesięcy. Rząd polski dał mu 50 dolarów, zapewnił polski paszport, badania lekarskie, opłacił bilet i wysłał go w drogę do Vancouver, gdzie wylądował w czerwcu 1941 r. „Około 40-50 żydowskich chłopców jechało wstąpić do Wojska Polskiego”. Z Vancouver udał się pociągiem do Toronto, skąd dotarł do ośrodka werbunkowego Wojska Polskiego w Windsor. Do Wojska Polskiego wstąpił w czerwcu 1941 r. Szkolił się w Owen Sound i jego szkolenie obejmowało budowę baraków, łóżek i kuchni dla obozu, demontaż i montaż karabinów maszynowych, marsze i musztry. W Owen Sound miał na sobie mundur armii kanadyjskiej, choć jest też jego zdjęcie w mundurze polskiej marynarki wojennej.

Po trzech miesiącach w Owen Sound został wysłany do Anglii przez Halifax. Do Anglii przybył w listopadzie 1941 roku i został wysłany najpierw do Liverpoolu, a następnie do Szkocji. Służył w 9 Batalionie Piechoty, wchodzącym w skład 1 Polskiej Dywizji Pancernej generała Maczka. Dywizja walczyła we Francji, Belgii, Holandii i Niemczech. Goldberg uzyskał stopień kaprala i został odznaczony Krzyżem Walecznych za odwagę – uratował Morrisa Lifshitza pod Caen podczas bitwy o przełęcz Falaise. Jego marzeniem było być świadkiem klęski Niemców i udało mu się to.

Losy powojenne:

Po wojnie przeniósł się do Windsor w Ontario w Kanadzie, poślubił Ruth, którą poznał na balu społeczności żydowskiej 15 sierpnia 1946 r.. Mieli trzech synów. W Windsorze prowadził Hy’s Fish Shop. W 2001 roku Wojsko Polskie awansowało Chaima Goldberga do stopnia porucznika. O swoich doświadczeniach wojskowych Chaim Goldberg napisał w książce „I Remember Like Now: The Odyssey of a Polish Jew”. Zmarł 1 marca 2009 roku w Windsor.

autor : Stan Skrzeszewski, Kanada

źródło : “Chronicle – Camp Kosciuszko 1941-1942 Owen Sound, Ontario” publikacja przygotowana przez Stana Skrzeszewskiego, 2022 r.