USA

Jan Marian Sokołowski

urodzony: 5 października 1919 r., Masznica koło Wilna, Polska

zmarł: 4 sierpnia 2004 r., Elmhurst, Illinois, Stany Zjednoczone

pochowany: Maryhill RC Cemetery, Niles, Illinois, USA

rodzina: rodzice – Antoni i Teofila z d. Kuczewska; żona Regina z d. Chytrowska; synowie bliźniacy – Marek Andrzej (Mark Andrew), Bohdan (Dan) Lesław

odznaczenia: polskie: Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, dwukrotnie Złoty Krzyż Zasługi (11.11.1967 r., 03.05.1982 r.), Złota Odznaka 1 Dywizji Pancernej (nr 50, 17.10.1987 r.), Krzyż Czynu Zbrojnego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (1992 r.); brytyjskie: 1939-45 Star, France and Germany Star, The War Medal 1939-45

Losy do momentu wstąpienia do 1 Dywizji Pancernej:

Jan Sokołowski dołączył do Armii Polskiej we Francji w dniu 24.11.1939 r. 21.06.1940 r. został wzięty do niewoli niemieckiej, zwolniony z niej 11.03.1941 r. 14.12.1943 r. wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim.

Służba wojskowa w 1 Dywizji Pancernej:

Jan służył w Wojsku Polskim w Wielkiej Brytanii i na kontynencie europejskim aż do ostatecznej demobilizacji 11.06.1949 r. Żołnierz 1 Dywizji Pancernej, uczestnik jej walk w Europie Zachodniej. 07.09.1944 r. awansowany do stopnia podporucznika. W Niemczech przebywał ze swoją Dywizją do 1947 roku. W tym czasie z pomocą Czerwonego Krzyża sprowadził z Warszawy do Niemiec swoją przyszłą żonę, znaną wcześniej, Reginę. Pobrali się w Niemczech. Po powrocie do Wielkiej Brytanii 27 września 1947 Jan Sokołowski wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, gdzie służył do czerwca 1949 r., podczas gdy jej żona i synowie bliźniacy przebywali w obozie PKPR w Wielkiej Brytanii.

Losy powojenne:

Jan Sokołowski po demobilizacji z Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w lutym 1949 r. wyemigrował wraz z rodziną do Argentyny. Mieszkali na obrzeżach Buenos Aires. Z powodu pogarszającej się sytuacji ekonomicznej i braku perspektyw na przyszłość Jan z pomocą swoich przedwojennych przyjaciół harcerzy z drużyny wileńskiej „Czarnej Trrzynastki” pozyskał możliwość wyjazdu jego rodziny do USA. Opuścił Argentynę i udał się do Chicago w 1959 r., a jego żona i synowie dołączyli do niego rok później.  Aktywny członek Stowarzyszenia Żołnierzy 1 Polskiej Dywizji Pancernej w Chicago oraz polskiego harcerstwa w Argentynie i Stanach Zjednoczonych. 11.11.1990 r. został awansowany na stopień porucznika Wojska Polskiego, a w 2000 r. do stopnia kapitana. W roku 2002 w dowód zasług dla Polski otrzymał od Premiera RP Patent Weterana Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny (nr 16835). Mieszkał w Bensenville, Illinois. Zmarł w 2004 r.

autor : Aneta Hoffmann, Polska

źródło: archiwum rodzinne Anny Sokołowski; “Polish American Studies”, University of Illinois Volume 78/1, Spring 2021